Σταυρούλα Ζυγούρη
Αναπόσπαστο μέρος της ανθρώπινης ύπαρξης, αποτελεί η φυσική δραστηριότητα της πάλης. Αντικατοπτρίζει την αέναη προσπάθειά μας να επιβιώσουμε αλλά και να κυριαρχήσουμε στο χώρο και το χρόνο. Από την πρωτόγονη εποχή, ο άνθρωπος αναγκάστηκε να παλέψει με τα άγρια θηρία για να αποκτήσει την τροφή του αλλά και με τους συνανθρώπους του για να την προφυλάξει.
Το άθλημα αυτό, που είναι τόσο παλιό όσο η ανθρώπινη ιστορία, -με το πέρασμα των αιώνων, την ανάπτυξη των πολιτισμών και τη διαφοροποίηση των αναγκών στις κοινωνίες– μεταλλάχθηκε. Από το αυθόρμητο, φυσικό είδος πάλης, όπου ο καθένας πάλευε όπως μπορούσε, φτάσαμε σήμερα να παλεύουμε με κανονισμούς και να οργανώνουμε αγώνες σε ειδικά διαμορφωμένους χώρους. Η πάλη συνδέθηκε άρρηκτα με την αγωγή –ιδιαίτερα με την Ελληνική αγωγή- και ο λαός μας συνέβαλλε τα μέγιστα με την κουλτούρα και τη νοοτροπία του, στο να αποκτήσει τη σημερινή αγωνιστική μορφή της.
Μέσα από ένα «παιχνίδι» σαν την πάλη, μπορεί κανείς να γυμνάσει το σώμα του άρτια και παράλληλα να σφυρηλατήσει ένα δυνατό χαρακτήρα. Η παλαιστική ενασχόληση είναι ένα εξαιρετικό παιδαγωγικό μέσο, επειδή προσομοιώνει άριστα τόσο την σημερινή πραγματικότητα όσο και την καθημερινή μας ζωή. Ο αθλητής παλεύοντας, καλείται να αντιμετωπίσει έναν αντίπαλο, στο πρόσωπο του οποίου αντικατοπτρίζεται η οποιαδήποτε αντίπαλη κατάσταση. Έτσι, μπορεί να μεταφέρει την τακτική που τον βοήθησε να επικρατήσει στην παλαίστρα, γενικότερα στη ζωή του ώστε να χειριστεί με τον καταλληλότερο τρόπο κάθε δυσκολία της. Γιατί μέσα από την προπόνηση και τον αγώνα, δεν αναπτύσσονται στο έπακρο μόνο οι σωματικές ικανότητες – πράγμα ακόμα και εκ πρώτης όψεως αντιληπτό εξαιτίας της δυναμικής φύσης του αθλήματος. Επιστρατεύονται όλες οι ψυχικές και πνευματικές ικανότητες. Μόνο όποιος αναπτύξει ολόπλευρα την προσωπικότητά του, είναι συγκεντρωμένος και απερίσπαστος, έχει ισχυρή θέληση, δεν επηρεάζεται από συναισθηματικές καταστάσεις, είναι αυτός που καταφέρνει να αποβάλει το άγχος, να θέσει τις δυνάμεις του σε ετοιμότητα και τελικά να αποσπάσει τη νίκη.
Εξαιρετικά χρήσιμα στην καθημερινή ζωή μας συμπεράσματα, αποκομίζουμε και από την ορθή διαχείριση της νίκης ή της ήττας ενός παλαιστή. Αν χάσει κανείς από τον αντίπαλό του είναι σημάδι ότι πρέπει να βελτιώσει περισσότερο τον εαυτό του σωματικά και κυρίως διανοητικά στο μυαλό, στην τακτική, την πειθαρχία του. Όταν πάλι κερδίσει, ο αγώνας του δεν σταματάει εκεί. Επιβάλλεται να μην επαναπαυθεί και να προετοιμαστεί σε όλα τα επίπεδα για τον επόμενο, πιο δύσκολο αγώνα. Πρόκειται δηλαδή για την ίδια ακριβώς πρόκληση, που ο σύγχρονος άνθρωπος καλείται διαρκώς να αντιμετωπίζει!
Όταν –στις μικρές κοινότητες κυρίως– στους δήμους, τις συνοικίες και ιδιαίτερα στα σχολεία, λειτουργούν σωματεία που καλλιεργούν την πάλη, θα μπορέσει κάθε παιδί να βρει κοντά του μια παλαίστρα. Θα έρθει σε καθημερινή επαφή με το άθλημα και θα δεχθεί τις ευεργετικές επιδράσεις του.
Μόνο όμως η παλαίστρα, που είναι σύγχρονη, ευρύχωρη, σωστά εξοπλισμένη και επανδρωμένη, γίνεται πάντα πόλος έλξης για τη νεολαία, ιδιαίτερα στις πιο υποβαθμισμένες συνοικίες. Γιατί ένας σύγχρονος και ασφαλής χώρος άθλησης, τους προσφέρει στήριξη και τις αναβαθμίζει!
Για τον οποιονδήποτε θελήσει να αποκομίσει τα οφέλη της πάλης, αρκεί μόνο να τη γνωρίσει. Ν’ ασχοληθεί μ’ αυτή. Να την κάνει μέρος της ζωής του και με βεβαιότητα θα βελτιώσει την προσωπικότητα του. Ειδικότερα όμως οι μικρότεροι. Τα αγόρια και κορίτσια που βρίσκονται στην ηλικία της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, μπορούν να ωφεληθούν τα μέγιστα όσον αφορά την ολόπλευρη ψυχοσωματική τους ανάπτυξη και την σωστή κοινωνικοποίησή τους.
Καθοριστικό ρόλο στην πλατειά διάδοση του αθλήματος, θα παίξει – εφόσον κάτι τέτοιο καθιερωθεί – η κατ΄ επέκταση εισαγωγή της αθλητικής πάλης στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα όλων των βαθμίδων. Όχι μόνο στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση – όπου φυσικά, η κινητική μάθηση είναι ευκολότερη, οι συνθήκες αφομοίωσης των τεχνικοτακτικών ενεργειών ευνοϊκότερες, άρα και η ανάπτυξη του αθλητικού ταλέντου πιο ξεκάθαρη.
Στις μεγαλύτερες ηλικίες, της δευτεροβάθμιας και τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, το μέτρο αυτό θα είχε εξαιρετικά ευεργετικά αποτελέσματα επειδή, αφ΄ ενός θα εξασφάλιζε τη «συνέχεια» στην εκπαιδευτική διαδικασία του ίδιου του διδακτικού αντικειμένου της πάλης και αφ΄ εταίρου, θα γινόταν εφικτό να εκμεταλλευτούμε τις αισθητά πιο αυξημένες ψυχονευματικές ικανότητες των ατόμων αυτής της ηλικίας ώστε να ασκήσουμε ακόμα θετικότερη επίδραση στις προσωπικότητές τους.
Όσον αφορά τα μικρά παιδιά, η πάλη είναι οικεία και ευχάριστη δραστηριότητα. Σχεδόν ποτέ δεν απουσιάζει ούτως ή άλλως, από το παιχνίδι τους. Η εκπαιδευτική κοινότητα από την πλευρά της θα διέθετε ένα αξιόπιστο και ευέλικτο μέσο που μπορεί προσαρμόζεται άριστα στο κάθε εκπαιδευτικό κτήριο. Οι υποδομές της (στρώματα γυμναστικής) δεν απαιτούν μεγάλη οικονομική δαπάνη και υπάρχουν ήδη στον προβλεπόμενο βασικό εξοπλισμό των σχολικών γυμναστηρίων. Οι καιρικές συνθήκες δεν επηρεάζουν την καλλιέργειά της. Απευθύνεται στο σύνολο των εκπαιδευομένων χωρίς διακρίσεις σε σωματότυπο, επίπεδο αθλητικού ταλέντου, φύλο ή οικονομικό υπόβαθρο αφού δεν απαιτεί ειδικό εξοπλισμό ούτε από πλευράς του ίδιου του γυμναζόμενου.
Χρειάζεται μόνο μια σχετική ειδίκευση στο άθλημα, από την πλευρά των διδασκόντων καθηγητών της φυσικής αγωγής, που εύκολα μπορεί να ξεπεραστεί, τόσο με τη διοργάνωση προγραμμάτων επιμόρφωσης γυμναστών όσο και με την αναβάθμιση του μαθήματος της πάλης από μάθημα επιλογής σε βασικό στα πλαίσια του διδακτικού προγράμματος των Τμημάτων Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού των Πανεπιστημίων της χώρας μας.
Επιπλέον, η λειτουργία τμημάτων άθλησης υπό μορφή «σχολών γονέων» στο χώρο μας, θα έδινε την ευκαιρία και σε εκείνο το κομμάτι του πληθυσμού μας, που ηλικιακά είναι μακριά από την κλίμακα του πρωταθλητισμού, να ενταχθεί στους κόλπους του ερασιτεχνικά και να μυηθεί στην κουλτούρας της πάλης. Με αυτόν τον τρόπο, θα ωφελούμαστε τα μέγιστα, αναφορικά με την αλλαγή της αρνητικής νοοτροπίας (ή της εικόνας), που τα τελευταία χρόνια επικρατεί έναντι του αθλήματος μας. Έτσι θα πλησιάζαμε ξανά, στο πρότυπο που η «Ελληνική» αγωγή καθιέρωσε, για τον αθλούμενο στην πάλη άνθρωπο.
Ακόμα, θα βοηθούσε στην διάδοση της ιδέας για δια βίου αθλητική εκπαίδευση, διευκολύνοντας το σύνολο του πληθυσμού να κατανοήσει και να ενστερνιστεί την αξία που έχει η άσκηση σε κάθε ηλικία ώστε να την καταστήσει αναπόσπαστο στοιχείο της καθημερινής ζωής, εδραιώνοντας στην κοινωνία μας αθλητική κουλτούρα.
Η σκέψη να καλλιεργηθούν τα παραπάνω έχοντας ως άξονα το άθλημα της πάλης και όχι κάποιο άλλο, θα επικουρούσε και την προσπάθεια για «ηθική εκπαίδευση» των πολιτών, προσανατολισμένη στην κλασική Ελληνική σημασία του όρου, οριοθετήθηκε από τον Αριστοτέλη.
Σύμφωνα με τις διδαχές του, ο άνθρωπος από την πλευρά του οφείλει να λειτουργεί «ηθικά» μέσα στην κοινωνία που είναι ξεκάθαρα οριοθετημένη. Επιβάλλεται να αντιλαμβάνεται αμέσως τι είναι σωστό και τι λάθος και να διαλέγει το σωστό για το κοινωνικό σύνολο επειδή μέρος του είναι και ο ίδιος. Όποιος γυμνάζεται με τη πάλη μαθαίνει άμεσα, γρήγορα και χωρίς περεταίρω θεωρητική εκπαίδευση όλα τα παραπάνω, γιατί η επιβράβευση και η πρόοδός του, έρχονται μόνο μέσα από την πιστή τήρηση ξεκάθαρων κανόνων, δημόσια και το κυριότερο μέσα στα όρια ενός χαρακτηριστικού «κόκκινου κύκλου» που οριοθετεί την δράση του. Έξω από αυτά τα όρια, δεν επιτρέπεται καμία ενέργεια. Αυτός που κινείται έξω από τον κόκκινο κύκλο, θα υποστεί κυρώσεις (κερδίζει πόντο ο αντίπαλός του).
Προγράμματα με θέμα την «ηθική εκπαίδευση» διαμέσου του αθλητισμού, εμφανίζονται συχνά στις μέρες μας, ακόμα και σε κοινωνίες που θεωρούνται συντηρητικές. Η πάλη επομένως, ως ατομικό άθλημα με αυστηρά κοινωνικό χαρακτήρα, επειδή έχει το πλεονέκτημα να είναι εναρμονισμένη με τα ιδεώδη του πολιτισμού μας, εύκολα θα γινόταν το μέσον για την ηθική εκπαίδευση των Ελλήνων μέσα στην σχεδόν προοδευτική πια, αλλά σχετικά αποπροσανατολισμένη από τα ιδεώδη της, χώρα μας.
Άλλωστε, η δημιουργία αυτών των ερασιτεχνικών τμημάτων ενηλίκων – με πρωτοβουλία κυρίως των σωματείων ή άλλων τοπικών φορέων κάθε περιοχής – ήταν ένας από τους σημαντικούς παράγοντες της πλατιάς διάδοσης στη χώρα μας άλλων αθλημάτων αναμέτρησης ή «μαχητικών τεχνών», που είναι ουσιαστικά ξένα προς τη δική μας κουλτούρα.
Η κοινωνία λοιπόν, από την πλευρά της, όταν ευνοεί την ανάπτυξη του αθλήματος της πάλης στου κόλπους της, δημιουργεί στην ουσία ολοκληρωμένους αυριανούς πολίτες! Ελεύθερους αλλά κυρίως «ασυμβίβαστους» ανθρώπους, απόλυτα ικανούς να την ωθήσουν με τη σειρά τους, σε ανώτερα επίπεδα.
https://web.archive.org/web/20111209083433/https://avgi.gr/ArticleActionshow.action?articleID=521190