Από το 393 μ.Χ. που ο Αυτοκράτορας του Βυζαντίου Θεοδόσιος απαγόρευσε τους Ολυμπιακούς Αγώνες, οι Έλληνες ουδέποτε σταμάτησαν να ασχολούνται με την πάλη.

Με την επίσημη ανακήρυξη της ελληνικής ανεξαρτησίας το 1832 και παρά το γεγονός ότι ανά την Ευρώπη κυριαρχούσε το γερμανικό και σουηδικό

σύστημα γυμναστικής, η αρχαιοελληνική πάλη βρίσκει τη θέση της στη νεοελληνική κοινωνία.

Για πρώτη φορά το ελληνικό κράτος αποφάσισε με το βασιλικό διάταγμα της 25/1/1837 την οργάνωση δημόσιων αγώνων, οι νικητές των οποίων θα βραβεύονταν. Το διάταγμα προέβλεπε αγώνες πάλης, ιπποδρομίας, δίσκου, δρόμου, αλμάτων, ακοντισμού, εθνικών χορών και άλλων γυμνασμάτων.

Το ίδιο έτος, ο γειτονικός στην Αρχαία Ολυμπία δήμος Λετρίνης αποφάσισε αρχής γενομένης από το 1838 την ανασύσταση και τέλεση ανά τετραετία Ολυμπιακών Αγώνων στην πόλη του Πύργου. Γραπτά στοιχεία που να αναφέρουν αν έγιναν οι συγκεκριμένοι αγώνες και αν σε αυτούς συμπεριλήφθηκε το άθλημα της πάλης δεν διασώθηκαν.

Η πάλη επανέρχεται επίσημα στο προσκήνιο το 1859 στη διάρκεια της πρώτης Ζάππειας Ολυμπιάδας που έλαβε χώρα στην Πλατεία Λουδοβίκου, η οποία είχε για επίκεντρο τη σημερινή πλατεία Κοτζιά. Όπως αναφέρει ο κ. Ελευθέριος Σκιαδάς στο βιβλίο του “100 χρόνια νεότερη ελληνική ολυμπιακή ιστορία”: Oι αγώνες διεξήχθησαν την Κυριακή 15/11/1859 και η πάλη ήταν μεταξύ των αθλημάτων στα οποία διαγωνίσθηκαν οι νέοι της εποχής.

Η ορθία πάλη συμπεριλήφθη στο πρόγραμμα των αγώνων της δεύτερης Ζάππειας Ολυμπιάδας το 1870. Επισήμως, ως πρώτος παλαιστής στη νεότερη αθλητική ιστορία της Ελλάδας αναφέρεται ο Μιχάλης Τζαβάρας, ο οποίος αναδείχθηκε νικητής άνευ αντιπάλου στην τρίτη Ζάππεια Ολυμπιάδα, η οποία διεξήχθη στις 18/6/1876 στο Παναθηναϊκό Στάδιο. Ο Τζαβάρας συμμετείχε επίσης στο αγώνισμα της δισκοβολίας όπου κατέκτησε την δεύτερη θέση.

Το 1895 γίνεται γνωστό το όνομα των αδερφών Γεωργίου και Κωνσταντίνου Τσίτα, οι οποίοι αγωνίστηκαν στις 15 Αυγούστου στα “Τήνια” τα οποία διεξήχθησαν στο νησί της Μεγαλόχαρης, με τον Κωνσταντίνο να καταλαμβάνει την πρώτη θέση και τον Γιώργο τη δεύτερη.

Γιώργος Τσίτας

  O Γεώργιος Τσίτας (δεξιά) και ο Καρλ Σούμαν πριν από τον τελικό

Ο ΤΣΙΤΑΣ ΚΑΤΕΚΤΗΣΕ ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΟΛΥΜΠΙΑΚΟ ΜΕΤΑΛΛΙΟ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΠΑΛΗΣ

Λίγους μήνες αργότερα, στις 9 και 10 Μαρτίου 1896 διεξήχθησαν οι πανελλήνιοι αγώνες, οι οποίοι ήταν παράλληλα και προκριματικοί για τους πρώτους Ολυμπιακούς Αγώνες που θα ακολουθούσαν. Στην πάλη την πρώτη θέση κατέλαβε ο Στέφανος Χριστόπουλος της Γυμναστικής Εταιρείας Πατρών και τη δεύτερη ο πολυτάλαντος αθλητής του Πανελληνίου Γιώργος Τσίτας, ο οποίος την ίδια περίοδο ήταν δεύτερος στη δισκοβολία πίσω από τον Σωτήρη Βερσή.

Η επίσημη ιστορία της ελληνικής και παγκόσμιας πάλης αρχίζει από τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1896. Την Πέμπτη 29 Μαρτίου διεξήχθησαν οι προκριματικοί της πάλης και την επομένη ο τελικός. Στην πρώτη Ολυμπιάδα συμμετοχή είχαν δηλώσει πέντε παλαιστές.

Ο Ούγγρος Ταποβίτσα, ο Άγγλος Ελιοτ, ο Γερμανός Σούμαν και οι Έλληνες Στέφανος Χριστόπουλος και Γεώργιος Τσίτας. Χρυσός Ολυμπιονίκης αναδείχθηκε ο Σούμαν ο οποίος στον τελικό νίκησε τον ονομαζόμενο και “Ηρακλή του Πανελληνίου” Γεώργιο Τσίτα, ο οποίος κατέκτησε το ασημένιο μετάλλιο και πρώτο ολυμπιακό για την ελληνική πάλη.

Ο Χριστόπουλος κατέλαβε την τρίτη θέση, αλλά το 1896 μετάλλιο απονέμονταν μόνο στους δύο πρώτους νικητές.

Η ΙΔΡΥΣΗ ΤΗΣ ΕΟΦΠΠΑΒ

Η πάλη στην Ελλάδα αρχίζει να οργανώνεται ως άθλημα το 1897, όταν και ιδρύθηκε ο Σύνδεσμος Ελληνικών Αθλητικών και Γυμναστικών Σωματείων (ΣΕΑΓΣ μετέπειτα ΣΕΓΑΣ). Την ίδια εποχή η πάλη αρχίζει να καλλιεργείται από πολλά σωματεία.

Στην Αθήνα από τον Πανελλήνιο και τον Εθνικό Αθηνών, στον Πειραιά από τον Πειραϊκό Σύνδεσμο, στην Πάτρα από τον Παναχαϊκό Γυμναστικό Σύλλογο και την Γυμναστική Εταιρεία, στην Κέρκυρα από τον Φιλαθλητικό Σύλλογο, στο Μαρούσι από τον Γυμναστικό Σύλλογο Αμαρουσίου, στην Κύπρο από τα Ολύμπια και τα Παγκύπρια, στην Κωνσταντινούπολη από τον Ροβέρτειο Σύλλογο και τον Α.Ο. Ηρακλής, στη Σμύρνη από τον Απόλλωνα και τον Πανιώνιο, στην Αλεξάνδρεια από τον Ομιλο Φίλων Αλεξανδρείας, στο Κάιρο από τον Α.Σ. Ίφιτος.

Ιδιαίτερα σημαντική στην ανάπτυξη της πάλης ήταν η συμβολή του Πανελληνίου Γυμναστικού Συλλόγου, ο οποίος ίδρυσε ένα σύγχρονο για την εποχή τμήμα πάλης, κυρίως χάρις στον Δημήτρη Κουντούρη ο οποίος ήταν ο πρώτος προπονητής της σύγχρονης ελληνικής πάλης. Από τα χέρια του βγήκαν οι αδελφοί Κουκόπουλοι, ο Ζερβίνης, ο Συντροφιός, ο Ζαρακοβίτης.

Οι πρώτοι πανελλήνιοι αγώνες πάλης διεξήχθησαν το 1906 σε τρεις κατηγορίες. Των Ελαφρών Βαρών με νικητές τους Δ. Κολυβά και Δ. Σκουτέρη, των Μέσων Βαρών με πρώτο τον Θ. Παλαιολόγο και δεύτερο τον Δ. Τσίτα και των Βαρέων Βαρών με νικητές τον Σ. Χριστόπουλο και τον Δ. Τόφαλο.

Το 1922 και τους μετέπειτα χρόνους με την άφιξη των προσφύγων, μεταφέρεται από την Τουρκία το έθιμο των λαδωμένων πεχλιβάνιδων. Στην Αρέθουσα, τη Χαλάστρα, τα χωριά του Κιλκίς και των Σερρών, οι νέοι πάλευαν στα πανηγύρια και τις γιορτές με έπαθλο ένα μοσχάρι ή ένα αρνί.

Έχοντας κατακτήσει μία τέταρτη και δύο πέμπτες θέσεις το 1932 στους Ολυμπιακούς αγώνες του Λος Άντζελες, με τον Γεώργιο Ζερβίνη στα 56κ. της ελληνορωμαϊκής (5ος) και τα 56κ. της ελευθέρας (4ος) και τον Ιωάννη Φαρμακίδη στα 61κ. της ελευθέρας (5ος), η ελληνική πάλη έκρινε ότι είχε φτάσει η ώρα να αποκτήσει τη δική της ανεξάρτητη υπόσταση και να αυτονομηθεί από τον ΣΕΓΑΣ. Στις 2 Αυγούστου 1935, εκπρόσωποι της πάλης, της πυγμαχίας και της άρσης βαρών, ίδρυσαν την Ελληνική Ομοσπονδία Φιλάθλων Πάλης, Πυγμαχίας, Άρσης Βαρών (ΕΟΦΠΠΑΒ).

Στο πρακτικό ίδρυσης της ΕΟΦΠΠΑΒ αναφέρονταν: “Εν Αθήναις σήμερον την 2αν Αυγούστου 1935, ημέραν Παρασκευήν και ώραν 8 μ.μ. οι κάτωθι υπογεγραμμένοι αντιπρόσωποι των ιδρυτικών σωματείων της (Ε.Ο.Φ.Π.Π.Α.) Ελληνικής Ομοσπονδίας Φιλάθλων Πάλης, Πυγμαχίας, και Αρσης Βαρών, συνελθόντες εις τα γραφεία της Επιτροπής Ολυμπιακών Αγώνων (Καψάλη 4) και ιδόντες το άρθρον 38ον του εγκριθέντος υπό του Διοικητικού Συμβουλίου του Συνδέσμου των Ελληνικών Γυμναστικών και Αθλητικών Σωματείων καταστατικού της Ελληνικής Ομοσπονδίας Φιλάθλων Πάλης, Πυγμαχίας και Άρσης Βαρών, προέβημεν εις την εκλογήν της εννιαμελούς Επιτροπής, ήτις θα διευθύνει την Ομοσπονδίαν μέχρι του Ιανουαρίου 1936, ως κάτωθι:

1. Κ. Ρουμπέσης

2. Μ. Καροτσιέρης

3. Θ. Ματσούκης

4. Κ. Μπάρδης

5. Τ. Βελλόπουλος

6. Γ. Γερακάκης

7. Γ. Μαϊχός

8. Δ. Βεκούσης

9. Π. Πέππας

Στις 9 Αυγούστου συνήλθε σε σώμα η η εννιαμελή επιτροπή και εξέλεξε Πρόεδρο τον Κωνσταντίνο Ρουμπέση, Αντιπρόεδρο τον Γεώργιο Μαϊχό, Γενικό Γραμματέα τον Παύλο Πέππα και ταμία τον Γεώργιο Γερακάκη.

Το 1935 η ΕΟΦΠΠΑΒ γίνεται μέλος της Διεθνούς Ομοσπονδίας Ερασιτεχνικής Πάλης(FILA) η οποία ιδρύθηκε το 1912. Το 1951 η Πυγμαχία ίδρυσε τη δική της ανεξάρτητη ομοσπονδία και αποχώρησε από την ΕΟΦΠΠΑΒ, ενώ το δρόμο της… ανεξαρτησίας ακολούθησε το 1972 και η Άρση Βαρών.

Στέλιος Μηγιάκης

Στέλιος Μηγιάκης

ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΕΤΜΕΖΑ ΕΩΣ ΤΟΝ ΚΙΟΥΡΕΓΚΙΑΝ

Μετά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο η ελληνική πάλη αναπτύσσεται σημαντικά και επί σειρά ετών είναι το άθλημα με τις μεγαλύτερες και περισσότερες διακρίσεις στους Ολυμπιακούς Αγώνες.

Από το 1948 όπου οι Γεώργιος Πετμεζάς και Νικόλαος Μπίρης του Εθνικού Αθηνών κατέλαβαν την 6η θέση στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λονδίνου, έως τον Αρτιόμ Κιουρεγκιάν ο οποίος στο κλειστό ολυμπιακό γυμναστήριο των Άνω Λιοσίων τον Αύγουστο του 2004 στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας χάρισε άλλο ένα χάλκινο μετάλλιο στο άθλημα στη κατηγορία των 55 κιλών της ελληνορωμαϊκής, ανεβάζοντας τον αριθμό των μεταλλίων που η ελληνική πάλη προσέφερε στον ελληνικό αθλητισμό σε: ένα χρυσό (Στέλιος Μηγιάκης 1980), δύο ασημένια (Πέτρος Γαλακτόπουλος 1972 – Δημήτρης Θανόπουλος 1984) και έξι χάλκινα ολυμπιακά μετάλλια (Πέτρος Γαλακτόπουλος 1968 – Γιώργος Χατζηιωαννίδης 1980 – Μπάμπης Χολίδης 1984 και 1988 – Αμιράν Καρντάνοφ 2000 – Αρτιόμ Κιουρεγκιάν 2004). Μετάλλια σε παγκόσμια και ευρωπαϊκά πρωταθλήματα εκτός των προαναφερομένων κατέκτησαν επίσης οι: Γιώργος Αθανασιάδης, Ηρακλής Δεσκουλίδης, Γιώργος Ποζίδης, Ισαάκ Θεοδωρίδης, Γιάννης Αγκατζανιάν, Αριστείδης Ρουμπινιάν, Αλέξανδρος Τριανταφυλλίδης, Αναστάσιος Σοφιανίδης, Δημήτρης Αβράμης, Κώστας Θάνος, Αφταντίλ Ξανθόπουλος, Ξενοφώντας Κουτσιούμπας, Γιώργος Κουτσιούμπας κα.

Η νεότερη ιστορία της ελληνικής πάλης

Βούλα Ζυγούρη

Από το 1993 η ελληνική πάλη συμμετέχει στα ευρωπαϊκά και παγκόσμια πρωταθλήματα γυναικών, κατακτώντας διακρίσεις και μετάλλια με την Ε. Γρηγορίου, τη Λ. Νικολάου, τη Ντίνα Τσιμπανάκου, τη Σοφία Πουμπουρίδου, τη Φανή Ψαθά, τη Μυρσίνη Κολώνη και με κορυφαία στιγμή τη 4η θέση της Σταυρούλας Ζυγούρη στα 63 κιλά στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας το 2004 που αποτελεί και σταθμό στη γυναικεία πάλη αφού ήταν η πρώτη συμμετοχή των γυναικών του αθλήματος σε Ολυμπιακούς Αγώνες.

Η ΕΟΦΠ ΣΤΗ FILA

Στο ίδιο διάστημα στελέχη της ΕΟΦΠ κατέλαβαν διακεκριμένες θέσεις στο Δ.Σ. της FILA. Ο αείμνηστος Βύρωνας Καραγιάννης διετέλεσε αντιπρόεδρος της διεθνούς ομοσπονδίας.

Μέλος του ΔΣ της FILA υπήρξε ο Βασίλειος Φικιώρης, ενώ τις επιτροπές της διεθνούς ομοσπονδίας στελέχωσαν κατά περιόδους οι Αναστάσιος Κυριακόπουλος, Νίκος Μουρκάκος, Γιώργος Μπίρης, Κώστας Καραγιαννόπουλος, Δημήτρης Παγώνης, Αργύρης Παναγιωτόπουλος, Πέτρος Γαλακτόπουλος, Δημήτρης Ασπρογέρακας, Κωνσταντίνος Χαϊμαλάς, Διονύσης Γιακουμέλος, και Γιώργος Ποζίδης.

Παράλληλα η ΕΟΦΠ ανέδειξε κορυφαίους διαιτητές όπως οι Καραγιάννης, Δρόσος, Σφέτσας, Κωνσταντούλας, Πρεβολαράκης, Γεωργόπουλος, Χριστόφορος, Μητροβασίλης, Παγώνης, Κανελάκης, Χαμάκος, Γιαννουλίδης, Μικιπή οι οποίοι εκπροσώπησαν την ελληνική πάλη σε όλες τις μεγάλες διοργανώσεις της FILA.

Η ΕΟΦΠ το 1984 και το 1994 διοργάνωσε στην Αθήνα το ευρωπαϊκό πρωτάθλημα ελληνορωμαϊκής πάλης ανδρών, το 1999 στο στάδιο Ειρήνης και Φιλίας το παγκόσμιο πρωτάθλημα ελληνορωμαϊκής πάλης ανδρών και το 2001 στο στάδιο “Δημήτριος Τόφαλος” το παγκόσμιο πρωτάθλημα ελληνορωμαϊκής πάλης ανδρών και το 2002 το παγκόσμιο πρωτάθλημα πάλης γυναικών στη Χαλκίδα.

Από το 1936 η ΕΟΦΠ διοργανώνει το πανελλήνιο πρωτάθλημα ελληνορωμαϊκής πάλης, με τον Εθνικό Αθηνών να κατακτάει 34 φορές τον τίτλο του πρωταθλητή και τον Πανελλήνιο να ακολουθεί με 10. Το πρωτάθλημα της ελευθέρας πάλης ξεκινάει το 1957 με πρωταγωνιστές αρχικά τον Εθνικό Αθηνών και τη ΧΑΝΘ και στη συνέχεια τον Άτλαντα Καλλιθέας, ο οποίος από το 1974 έως το 1999 κατέκτησε 25 συνεχόμενες φορές τον τίτλο του πρωταθλητή.

Από το 1935 που το άθλημα της πάλης αποσπάσθηκε από τον ΣΕΓΑΣ, πρόεδροι της ΕΟΦΠ διετέλεσαν οι:

1935 – 1942 Ρουμπέσης Κωνσταντίνος

1946 – 1948 Γερακάκης Γεώργιος

1949 Ρουμπέσης Κωνσταντίνος

1950 – 1952 Γερακάκης Γεώργιος

1952 – 1956 Πετρόπουλος Χαρίλαος

1957 – 1964 Μπαλτατζής Μαυροκορδάτος

1964 – 1966 Γερασιμίδης Ορέστης

1973 Καριωτάκης Ιάκωβος

1974 Γεωργούλης Αντώνιος

1975 – 1985 Καραγιάννης Βύρων

1985 – 2003 Χαμάκος Θεόδωρος

2003 – 2004 Ποζίδης Γεώργιος

2004 – 2006 Συνοδινός Θεόδωρος

2006 – 2009 Τσαμεσίδης Αντώνιος

2010 Γαλακτόπουλος Πέτρος

2010 έως σήμερα Θάνος Κωνσταντινος

https://web.archive.org/web/20131122143236/http://www.athlisis.gr/sport/%CE%B1%CE%B8%CE%BB%CE%B7%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AD%CF%82-%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%BF%CF%81%CE%AF%CE%B5%CF%82/2352-2013-08-11-09-54-30